ဗမာျပည္အတြက္ ရွာရီရာ လက္ေဆာင္ယူလာတဲ့ ၉၆၉ (အပိုင္း ၈)

သိမ္ငယ္ေနေသာ ဘုုရားေလာင္း

“အေနာက္ျပဳမႈ” အေပၚ ဆန္႔က်င္ျခင္းကိုု ယေန႔ ကမာၻအႏွံ႔တြင္ ေတြ႔ရတတ္ပါသည္။ ထိုုဆန္႔က်င္ျခင္းတိုု႔သည္ အေနာက္ကလာ ကခ်လာ၊ ေရႊညဝါစိတ္ကူး၊ နင္လူသုုိး ဆိုုးမိုုက္လုုိ႔ရူး ဆိုုျပီး လုုပ္တတ္ၾကပါေသာ္လည္း ဆန္႔က်င္ေသာသူတိုု႔ မသိတတ္ၾကသည္မွာ ဤအေနာက္စိတ္ကူးဆိုုသည္ တိုု႔သည္ သူတိုု႔၏ ေရွးေရွးတုုန္းခါက ျမင္ကြင္းက်ယ္လူ႔ေဘာင္တိုု႔တြင္ သီတဂူစန္းလပမာ ခ်မ္းျမသာယာ ရႊန္းပထြန္းလင္းခဲ့ေၾကာင္း ကိုုပါတည္း။  လူတစ္ဦးခ်င္း၏ အၾကြင္းမဲ့ လြတ္လပ္ျခင္း (Liberty) ႏွင့္ ရဟန္းရွင္လူျပည္သူ၏ ခ်င့္ႏိုုးၾကားကံုုလံုုေသာ ဥာဏ္အလင္း (public reasoning) တိုု႔ဟူသည္ အေနာက္တိုုင္းမွာသာ ရွင္သန္ထြန္းေတာက္တဲ့ တန္ဖိုုးမ်ား မဟုုတ္ပါ။ စင္စစ္ ဤအခြင့္အလမ္းတိုု႔သည္ လူ႔ေလာကတစ္ခြင္လံုုးႏွင့္ သက္ဆိုုင္ေသာ ေလာကေစာင့္ ေလာကပါလတရားတိုု႔သာ ျဖစ္ၾကကုုန္ပါ သတည္း။

ဤေလာကပါလတရားတိုု႔ကိုု “အေနာက္ကလာ ေရႊညဝါ” ဆိုုျပီး အမည္မွားျပီး မွည့္ေခၚၾကေလေသာအခါ ဤသိုု႔ နာမည္မွားျပီး သိေနေသာ လူ႔ေဘာင္တိုု႔သည္ လမင္းကိုု ေခြးေဟာင္သလိုု (လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုုသည္ကိုု) ေဟာင္ခ်င္လာတတ္ၾကပါသည္။ ဤသိုု႔ စန္းေရႊလေရာင္ ထြန္းေျပာင္တာကိုု မရူစိမ့္ေသာ ေစတနာတိုု႔ကိုု အေနာက္ဆန္႔က်င္ေရး ဒိုု႔အေရး ကြက္စိပ္တိုု႔တြင္ အာရွတိုုက္ၾကီး၏ တန္ဖိုုးမ်ားကိုု ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရမည္  (အထူးသျဖင့္ အေရွ႕အာရွတြင္ ၁၉၉၀ ႏွစ္ပိုုင္းမ်ားက လြန္စြာတန္ခိုုးထြားခဲ့ပါ၏ ) ဆိုုသည္ မွသည္ အစၥလမ္၏ အထြတ္သစၥာတရားတိုု႔သည္ အေနာက္တိုုင္း၏ မည္သည့္ တန္ဖိုုးမဆိုုႏွင့္ မိုုးေျမဆံုုး ခိုုက္ရန္ျဖစ္ရမည္ဟုု ယူဆျခင္း (သည္ဝါဒသည္ သည္ဘက္ႏွစ္ပိုုင္းမ်ားမွာ ပိုု ပ်ံ႕ႏွံ႔လာပါ၏) အထိ ပံုုစံအမ်ိဳးမ်ိဳး ႏွင့္ ေတြ႔ရတတ္ပါသည္။

            အဲသလိုု အေနာက္အေနာက္ ဆိုုျပီး လူေတြ၏ အာရုုံသည္ ပစၧိမခ်ည္တိုုင္မွာဘဲ တဝဲလည္လည္ ျဖစ္ရျခင္းမွာ ကိုုလိုုနီသမိုုင္းလွ်င္ တစ္စိတ္တစ္ပိုုင္း ပတ္သက္ပါ၏ ။ လြန္ခဲ့ျပီးေသာ ရာစုုႏွစ္အနည္းငယ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အေနာက္ႏိုုင္ငံတိုု႔၏ နယ္ခ်ဲ႕ဝါဒသည္ ကိုုလိုုနီျပဳခံရေသာ ႏိုုင္ငံတိုု႔၏ ႏိုုင္ငံေရးပိုုင္းဆိုုင္ရာ လြတ္လပ္ေရးကိုု ဆံုုးရူံးေစခဲ့ရုုံသာမက ယင္းႏိုုင္ငံတိုု႔ရွိ လူတိုု႔တြင္ အေနာက္ဆိုုသည့္ အသိအာရုုံလကၡဏာ အေပၚဝယ္ ဥမၼတက ရူးႏွမ္းတတ္သည့္ စိတ္ေနမ်ိဳးစံုုလည္း တြဲဖက္ေပၚေပါက္လာပါသည္။ ထိုုစိတ္ေနမ်ိဳးစံုုဟူသည္ အစားစားပါပဲ “ကုုလားျမင္ သူ႔အေမရိုုးေတာ့မလိုု ၊ ခုုေျမလွ်ိဳးပုုန္းေလွ်ာင္” လိုုမ်ိဳး ကြ်န္ေတာ္ၾကီး အလြန္လုုပ္ခ်င္ေသာ စိတ္ေနမွသည္  ဆန္႔က်င္ဘက္ “သုုဥ္းရျပန္လစ္၊ သုုညေခတ္တြင္၊ ကြ်န္ျဖစ္လာရ၊ တိုု႔ဘဝသည္ ေသေသာ္မွတည့္ ေၾသာ္ေကာင္း၏” ဟူေသာ လံုုးဝမႏွစ္ျမိဳ႕ သည့္ စိတ္မ်ိဳးတိုု႔ တိုုင္ေအာင္ပါပဲ။ ကိုုလိုုနီခံလိုုက္ရေသာ ႏိုုင္ငံတိုု႔၏ လူတိုု႔၏ စိတ္ေနသေဘာတို႔သည္ ဤသိုု႔ပင္ ဒြိကြဲျပားသြားၾကကုုန္ျပီး တစ္ဦးတစ္ေယာက္က အေနာက္ကိုု ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုုးသေလာက္  ေနာက္တစ္ေယာက္က ေမတၱာမ်ားစြာသုုဥ္းေနတတ္ပါရဲ႕ ။

            ကိုုလိုုနီေခတ္လြန္ သည္ဘက္ေခတ္ကာလတြင္ အေနာက္အေပၚ ေမတၱာသုုဥ္းျခင္းတိုု႔္ ျဖစ္ထြန္းမႈကိုု ကိုုလိုုနီေခတ္နယ္ခ်ဲ႕တိုု႔၏ မတရားဖိႏွိပ္မႈတိုု႔ကုုိ နာက်ည္းေနခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္လိမ့္မည္ဟုု ၾကည့္ျမင္ေနျခင္းသည္ မွန္ကန္ေသာ အၾကည့္အျမင္မ်ိဳးေတာ့ မဟုုတ္ပါ။ ကုုိလိုုနီေခတ္လြန္ အေနာက္မလိုုလားမႈ ဟူသည္ ဖိႏွိပ္ခံခဲ့ရေသာ သမိုုင္းထက္ အသစ္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အေၾကာင္းရင္းမ်ားစြာတိုု႔ႏွင့္ သက္ဆိုုင္ပါသည္။ ထိုုကိစၥတိုု႔ႏွင့္စပ္၍ ငါတိုု႔တေတြသည္ ေရႊမန္းဆိုုရင္ သဘင္ပဲဟုု ရမ္းထင္တတ္တာမ်ိဳးထက္ ပိုုျပီးေရရာေသာ ေျဖရွင္းခ်က္တိုု႔ကိုု ရွာေဖြရပါလိမ့္မည္။

            ဟုုတ္ေတာ့လည္းဟုုတ္ပါ၏ ။ ကိုုလိုုနီေခတ္က မတရားဖိႏွိပ္ခံရမႈမ်ားသည္ ထိုုလူ႔ေဘာင္တိုု႔၏ အသိသညာတြင္ စြဲထင္ေနတတ္ပါသည္။ မတရားခံခဲ့ရမႈတိုု႔သည္ အဖိႏွိပ္ခံလူမ်ိဳးတိုု႔၏ စာေပကဗ်ာတိုု႔မွာ တည္တံ့စြာ အၾကိမ္ၾကိမ္ စြဲထင္ေဖာ္ျပတတ္ပါသည္။ စာေပကဗ်ာ၏ ယူငင္သိမ္းၾကံဳးမႈအားျဖင့္ ေနာင္မ်ိဳးဆက္တိုု႔သည္ သူတိုု႔ တကယ္ပင္ မခံခဲ့ရလင့္ကစား မ်က္ေမွာက္တြင္ပင္ ျဖစ္ပ်က္သလိုု ခံစားရတတ္ေလ့ရွိျပီး ၄င္းတိုု႔သည္ အေနာက္ဆန္႔က်င္ေရး စိတ္ဓာတ္တိုု႔ကိုု မ်က္ေမွာက္ေခတ္တြင္ ျပန္ထြန္းညိႈေပးတတ္ပါသည္။ ယမန္ေန႔က နယ္ခ်ဲ႕အင္ပါယာတိုု႔သည္ ကေန႔မွာ လူေတြကိုု ေသြးျပန္ဆူလာတတ္ေစ၏ ။ အထူးသျဖင့္ အဂၤလိပ္ကိုု ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထ ရွိပါ၏ ။ ခုုပင္လွ်င္ ဥေရာပႏွင့္ အဂၤလန္သည္ ျပန္လာေတာ့မည့္အလား တစ္ခုုမဟုုတ္ တစ္ခုု ေတြးပူတတ္ၾကပါသည္ (အေမရိကန္ပင္လွ်င္ အဂၤလန္ကိုု ေတြးပူေသာ ကယက္တိုု႔ ခဏခဏဆိုုသလိုု ျဖစ္တတ္ပါ၏ ) ။ ထိုု႔ေၾကာင့္လည္း ကိုုလိုုနီနယ္ခ်ဲ႕တိုု႔၏ လက္လြန္ေျခလြန္ ျပဳက်င့္မႈတိုု႔ကိုု အာရုုံျပန္ရတတ္ေသာ ေမာ္ဒန္ႏိုုင္ငံသူတိုု႔သည္ အေျခအျမစ္ လံုုးလံုုးမဲ့ေနတာေတာ့ မဟုုတ္ပါ။

            ကုုိလိုုနီသခင္ၾကီးတိုု႔၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား ႏွင့္ ယုုတ္မာစြာ ျပဳက်င့္မႈတိုု႔အျပင္ ( အိႏၵိယ ပန္ဂ်ပ္ျပည္နယ္ အန္ရစ္ဆာျမိဳ႕တြင္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ စုုေဝးေနေသာ လူထုုကိုု အစုုအျပံဳလိုုက္ သတ္ျဖတ္မႈမ်ိဳး) ၄င္းသခင္ၾကီးတိုု႔မွ သူတိုု႔ ေအာက္က်ိဳ႕ထားေသာ ႏိုုင္ငံမွသူတိုု႔ကိုု မတူမတန္ ဥာဏ္မရွိသူတိုု႔သဖြယ္ ေယ်ဘုုယ်အားျဖင့္ သေဘာထား ဆက္ဆံပံုုမ်ိဳးတိုု႔သည္ ဆက္ဆံခံရသူတိုု႔တြင္ အရွက္တရျဖစ္ရမႈမ်ိဳး ႏွင့္ တကယ္ နိမ့္က်သည္ဟုု မွတ္ယူသြားမႈမ်ိဳးတိုု႔ကိုု ျဖစ္ေပၚေစတတ္ပါသည္။ အဲသလုုိ အုုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစားက အုုပ္ခ်ဳပ္ခံလူတန္းစားကိုု လူကိုုလူခ်င္း အရွက္ခြဲျခင္းတိုု႔သည္ ကိုုလုုိနီအင္ပါယာ အင္အားစုုႏိုုင္ငံတိုု႔တြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ ႏိုုင္ငံေရး ႏွင့္ စီးပြားေရး တစ္ဖက္ေစာင္းနင္း ျဖစ္လာမႈတိုု႔ကဲ့သိုု႔ပင္ အနည္းဆံုုး ဂရုုျပဳေလ့လာသင့္သည့္ သုုေတသနကိစၥတစ္ခုု ျဖစ္ပါေပ၏။

            ဘုုရားဖူး၏ တိုုးတက္ခဲ့ေသာ ခရီးလမ္း (Pilgrim’s Progress) တြင္ စာေရးဆရာ ဂြ်န္ ဘန္နီရန္ သည္ “အရွက္ခြဲခံရေသာ ေတာင္ၾကား” ဟုု သခင္မင္းသား အက္ပိုုလီဟန္က ဘုုရားဖူး ခရစ္ယာန္ကိုု နင္သည္ ငါ့ႏိုုင္ငံကလူ ငါ့ကြ်န္ျဖစ္၍ ဘုုရားသခင္၏ ႏိုုင္ငံသိုု႔ ေရႊ႕ေျပာင္းသြားခြင့္မရွိ ဆိုုျပီး အရွက္ခြဲပုုံကိုု တစ္ခန္း ေရးထားပါသည္။ ေထာင္ထဲတြင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာေနခဲ့ေသာ ဆရာ ဘန္နီရန္သည္ အရွက္ခြဲခံရျခင္း ဆိုုတာကိုု ေကာင္းေကာင္းသိပါ၏ ။သူ႔ ဒုုတိယမၺိ ေထာင္နန္းစံကာလ ၁၆၇၀တြင္ ဆရာဘန္နီရန္သည္ ဤစာအုုပ္ကုုိ ေရးသားခဲ့သည္ (စာအုုပ္ကိုု ၁၆၇၇ တြင္ ပံုုႏွိပ္) ။ သိုု႔ေသာ္ ဆရာဘန္နီရန္၏ စိတ္ကူးယဥ္ထဲက နာက်င္ခံခက္ေသာ ဤေတာင္ၾကားသည္ သူေနထိုုင္ခဲ့ရာ တစ္ဆယ့္ခုုႏွစ္ရာစုုတြင္ ေစာ္ကားႏွိမ့္ခ်ခံရမႈ အဝဝကိုု ခါးစည္းခံခဲ့ရသည့္ အာဖရိကႏွင့္ ဘယ္လုုိမွ မျပိဳင္ႏိုုင္ပါ။ လူမ်ိဳးႏြယ္ ဆိုုသည္ကိုု စတင္ေမြးဖြားေပးခဲ့သလိုု ကမာၻ႔ ျမိဳ႔ျပယဥ္ေက်းမႈ၏ ေရွးဦးမြန္ဆြ အရပ္လည္းျဖစ္သည့္ အာဖရိကသည္ ဥေရာပသားတိုု႔၏ အေဖ်ာ္ေျဖခံ ကြ်န္တိုုက္ၾကီး တစ္တိုုက္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားရျပီး ကြ်န္ေတြကိုု အမဲလိုုက္သလိုု လုုိက္ကာ ကမာၻ႔တစ္ဖက္က ယဥ္ေက်းေသာ တိုုက္သစ္ၾကီး ရွိရာဆီသိုု႔ တိရစာၦန္ေတြပိုု႔သလိုု ပိုု႔ေသာ ကြင္းျပင္ၾကီး ျဖစ္လာခဲ့သည္။

အရွက္ခြဲေစာ္ကား ခဲ့ေသာ လုုပ္ရပ္တိုု႔က ေစာ္ကားခံခဲ့ရေသာ လူ႔ဘဝမ်ားစြာကိုု ဆိုုးက်ိဳးအာနိသင္ မ်ားစြာ ရွိခဲ့သည္ဟုု ဆိုုပါလွ်င္လည္း ဒါဟာ ခ်ဲ႕ကားတာေတာ့ မဟုုတ္ႏိုုင္ပါ။ ကြ်န္ကုုန္ကူးျခင္း ႏွင့္ ကိုုလိုုနီျပဳျခင္း စေသာ သမိုုင္း၏ အမည္းကြက္မ်ားကိုု ခုုခါမွာ အဲဘတ္ တီဗိုုဒါးက ဥကၠဌအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေသာ အာဖရိက၏ လြတ္လပ္ေသာ ေကာ္မရွင္က “အာဖရိကကိုု စစ္ဆင္ႏြဲျခင္း” ဟုု ျမင္ျပီး ကေန႔တြင္ ၄င္းေကာ္မရွင္က အဓိကတာဝန္အျဖစ္ လုုပ္ငန္းစဥ္ ခ်မွတ္ထားသည္မွာ “အာဖရိကသားတိုု႔၏ သိမ္ငယ္ေနေသာစိတ္ကိုု စစ္ျပဳေအာင္ျမင္ႏိုုင္ေရး” (သူတိုု႔၏ အစီရင္ခံစာ ေခါင္းစဥ္အျဖစ္ ေရြးခဲ့တဲ့နာမည္) ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္^၁။ ႏွစ္ရာစုုမ်ားစြာ ေအာက္က်ိဳ႕သိမ္ငယ္ေအာင္ လုုပ္ခံခဲ့ရေသာ အာဖရိကသားတုုိ႔သည္ သမိုုင္း၏ ေျခရာဆိုုးတိုု႔ကိုု သူတိုု႔၏ ႏွလံုုးသားမွ ေဖ်ာက္ဖ်က္ဖိုု႔ လံုုးပမ္းရပါလိမ့္မည္ ဟုု ဤေကာ္မရွင္က ျငင္းခံုုသည္။ ေျခရာဆိုုးတိုု႔သည္ အာဖရိကသားတိုု႔၏ ေရွးအေဆာက္အဦတိုု႔ကိုု ျဖိဳခ်ခဲ့သလိုု အေဆာက္အဦအသစ္တိုု႔ကိုု တည္ေဆာက္ဖုုိ႔ရန္ အခြင့္အလမ္းတိုု႔ကိုုလည္း သူတိုု႔အား ဆံုုးရူံးေစခဲ့ပါ၏ ။ အဆိုုးဆံုုးမွာ သိမ္ငယ္သြားခဲ့ေသာ ဤလူ႔ေဘာင္သည္ ကိုုယ့္ကိုုကိုုယ္ ယံုုၾကည္မႈ မရွိေတာ့ျခင္း ျဖစ္ပါ၏။ ကိုုယ့္ကိုုကိုုယ္ ယံုုၾကည္မႈရွိျခင္း သည္ တျခားဘာမဆိုုကိုု တိုုးတက္ရယူရန္အတြက္ အေျခခံပါတည္း။

ကိုုလုုိနီသခင္တိုု႔မွ ေဒသခံေက်းေတာ္မ်ိဳးတိုု႔အေပၚ ႏွိမ္ခ်မႈတိုု႔သည္ တျခားေဒသတိုု႔တြင္လည္း ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ ကေန႔ ျဗိတိန္၏ မွတ္ဥာဏ္တြင္ ျဗိတိသွ်ရာဇာမ်ိဳးတိုု႔ ဆိုုျပီး သူတိုု႔ လုုပ္ခဲ့ေသာ ကိုုလိုုနီအိႏၵိယအေၾကာင္းသည္ ေမွးမိွန္ေမ့ေပ်ာက္လာျပီ  ျဖစ္ေသာ္လည္း အဲသည္တုုန္းက ျဗိတိသွ်သခင္ၾကီးတိုု႔၏ မဖြယ္မရာ ေတြးေခၚျပဳမူပံုုတိုု႔သည္ (ေမာ္ဒန္ အဂၤလန္မွာ ေမႊးၾကိဳင္ေနေသာ ကုုလားဟင္းနံ႔ ႏွင့္ အတူ)  ရံဖန္ရံခါ ျပန္လည္ အမွတ္ရစဖြယ္ ပါတည္း။  ျဗိတိသွ်တိုု႔ အေပၚ ထားရွိသည့္ ေတာင္အာရွသားတုုိ႔၏ နားလည္ရခက္ေသာ သေဘာထားဟူသည္ သူတိုု႔တစ္ဦးခ်င္း စိတ္မေတြ႔ႏိုုင္သည့္ အစိတ္အပိုုင္းတိုု႔ အျပင္ ေယ်ဘုုယ် မႏွစ္ျမိဳ႕ႏိုုင္သည္မွာ အင္ပါယာ စိတ္ထားမွ ေပါက္ေသာ အဂၤလိပ္ေရႊကိုုယ္ေတာ္တိုု႔၏ ေရႊေတြးေရႊက်င့္ေရႊၾကံ ပံုုစံမ်ိဳးကိုု ျဖစ္ပါ၏ ။ အိႏၵိယကိုု ခ်စ္သျဖင့္ ျပဳျပင္ေပးလိုုေသာ အဂၤလန္သား ပညာရွင္တိုု႔ဟူသည္ သမိုုင္းတေလွ်ာက္လံုုး စကတည္းက လူေလ်ာ့သြားသည္ဟူ၍ မရွိပါ။ သိုု႔ေပမင့္ အင္ပါယာအေျခက်သြားျပီ ျဖစ္သည့္ တစ္ဆယ့္ကိုုးရာစုု ေရွ႕ပိုုင္းတြင္ အဲသည္ အိႏၵိယကိုုခ်စ္ေသာ ပညာရွင္ေတြက လုုပ္လာၾကသည္မွာ အဂၤလိပ္ အရာရွိတစ္ဦးသည္ ဒီကုုလားေတြနဲ႔ သူ႔ၾကားမွာ တစ္ခုုခုုေတာ့ျဖင့္ ျခားထားရမည္ ဆိုုေသာ သေဘာထားမ်ိဳး ပါတည္း^၂။ ဤသိုု႔ေသာ သေဘာထားမ်ိဳး၏ အေျခခံ အေၾကာင္းျပခ်က္ကိုု အေကာင္းဆံုုး ေျဖရွင္းျပထားသည္မွာ ဂ်ိမ္းေမး ၏ ေက်ာ္ၾကားေသာ အိႏၵိယသမိုုင္း တြင္ ျဖစ္ပါ၏ ။ ဂ်ိမ္းေမး၏ စာအုုပ္သည္ အိႏၵိယ သမုုဒၵရာ ခရီးကိုု သေဘၤာၾကီးစီးျပီး သြားရေတာ့မည့္ အင္ပါယာေကဒါ ျဗိတိသွ်သားတိုု႔၏ လက္စြဲစာအုုပ္ ျဖစ္ျပီး မရယ္ပါနဲ႔ ၊ စာအုုပ္ပါ စာသားတခ်ိဳ႔ကိုု ျပန္ၾကည့္ၾကရေအာင္ “ငါတို႔၏ အဂၤလိပ္ဘိုုးေအတိုု႔သည္ ရိုုင္းတာေတာ့ ရိုုင္းတာေပါ့ေလ၊ ဒါေပမယ့္ အိႏၵိယကိုုသိမ္းတာ ဒိုု႔ဘုုိးေအၾကီးေတြက ဒါေစတနာထားတာပါ။”  တစ္ဖက္က သည္ကုုလားေတြကိုု ၾကည့္လိုုက္စမ္း “အျပင္မွာေတာ့ ေရႊပိန္းခ် ဟိႏၵဴဘာသာက သူတိုု႔မွာ ေျပာင္ေျပာင္လက္လက္ ၊ အတြင္းစိတ္ကေတာ့ ငလိမ္ငေကာက္ ေနာက္ေခ်းခံေတြ ”^၃။ အိႏၵိယကိုု တစ္ခါမွ မေရာက္ဘူးသည့္ အျပင္ မည္သည့္ အိႏၵိယတိုုင္းရင္း ဘာသာတစ္ခုုကိုုမွ မေလ့လာဘူးဘဲ ေရးထားေသာ ေမး၏ သမိုုင္းစာအုုပ္ကိုု ျဗိတိသွ် အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏ ၱရား၏ အဓိကကိုုးကားရာ က်မ္းစာအုုပ္ၾကီး အျဖစ္ အားကိုုးအားထားျပဳခဲ့ေသာ ကိုုလိုုနီသခင္ၾကီး အဂၤလိပ္တိုု႔၏ မိုုက္မဲေပါ့ပ်က္မႈကိုု သိျမင္ႏိုုင္ပါ၏ ။ ေလာ့မက္ကူးလီ က ခ်ီးမြမ္းျပတာကိုု ၾကည့္ပါ “ဂီဘြန္ရဲ႕ လက္ရာျပီးရင္ အဂၤလိပ္ဘာသာရပ္ တစ္ခုုလံုုးမွာ ဂ်ိမ္းေမးရဲ႕ စာအုုပ္ဟာ အၾကီးက်ယ္ဆံုုး သမိုုင္းစာအုုပ္ပါပဲ” ^၄။

အဲသည္ ျဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕အရာရွိတိုု႔၏ အိတ္ေဆာင္ သမၺာက်မ္းစာတြင္ ေမးက “ အိႏၵိယ ဟိႏၵဴကုုလားေတြကိုု ယဥ္ေက်းမႈ ျမင့္မားေသာ လူေတြလိုု႔ မွတ္ထင္ၾကေပမယ့္ တကယ္ေတာ့ သူတိုု႔ဟာ ေရွ႕ ဦးဆံုုး ျမိဳ႕ ျပယဥ္ေက်းမႈေတြမွာပဲ ေျခလွမ္းသြက္ခဲ့တာပါ”  ဟုု အေသအခ်ာကိုု ရွင္းျပထားေသးပါသည္^၅။ ေမး၏ အိႏၵိယသားတိုု႔ကိုု သိကၡာခ်သည့္ စာမ်က္ႏွာမ်ားစြာတိုု႔ အနက္မွ တစ္ခုုေသာ သာဓကျဖစ္သည့္ အိႏၵိယ နကၡတၱေဗဒကို သူကေနျပီး သံုုးသပ္ျပပံုုကိုု ကြ်န္ေတာ္ ေဖာ္ျပပါရေစ။ ေအဒီ ၄၇၆တြင္ ေမြးေသာ အရိယာဘဒၵသည္ ကမာၻလည္ပတ္ပံုု ႏွင့္ ကမာၻ႔ဆြဲအားအၾကား ဆက္စပ္ပံုုကိုု မွန္းဆႏိုုင္ခဲ့ျပီး ေနာက္ပိုုင္းတြင္ ဒါကိုု အိႏၵိယ နကၡတၱေဗဒ ပညာရွင္မ်ားျဖစ္သည့္ ဗာရာဟံမိဟိရ ႏွင့္ ျဗဟၼဂုုတၱ တိုု႔က ေျခာက္ရာစုုႏွင့္ ခုုႏွစ္ရာစုုတြင္ ဆက္လက္ေလ့လာ တြက္ခ်က္ခဲ့ပါသည္။ ဤ သုုေတသနေတြ႔ရွိခ်က္တိုု႔သည္ အာရပ္ကမာၻသိုု႔ ကူးလူးေရာက္ရွိလာခဲ့ျပီး အာရပ္ပညာရွင္တိုု႔ အသိုုင္းအဝိုုင္းတြင္ အၾကီးအက်ယ္ ပ်ံ႕ ႏွံ႔ေဆြးေႏြးလာခဲ့ပါ၏ ။ တကယ္ေတာ့ ျဗဟၼဂုုတၱ၏ စာအုုပ္ကုုိ ရွစ္ရာစုုတြင္ အာေရဗ်ဘာသာသိုု႔ ျပန္ဆိုုႏိုုင္ခဲ့ျပီး ဆက္လက္၍ တစ္ဆယ့္တစ္ရာစုုတြင္ အီရန္ သခ်ၤာပညာရွင္ အယ္ဗာယူနီ က ေရွ႕ဘက္ရာစုု၏ ျပန္ဆိုုမႈအမွားမ်ားကိုု ျပင္ဆင္၍ ထပ္မံျပန္ဆိုုခဲ့သည္။

            တစ္ဆယ့္ရွစ္ရာစုုေႏွာင္းပိုုင္းတြင္ ကာလကတၱားက အေရွ႕အိႏၵိယ ကုုမၺဏီတြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ ဝီလ်ံ ဂ်ံဳး သည္ ဤသကၠတက်မ္းမ်ားကိုု သတိထားမိလာခဲ့ျပီး အိႏၵိယသားတိုု႔၏ နကၡတၱပညာရပ္အေပၚ ပါဝင္ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုုင္ခဲ့မႈတိုု႔ကိုု ႏွစ္လိုုခ်ီးမြမ္းခဲ့သည္ ^၆။ ဒါကိုု ေမးက “ဂ်ဳံးသည္ အလိုု႔ ကုုလားေတြ လိမ္တာခံရတာပဲ” ဟုု မွတ္ခ်က္ေပးပါ၏ ^၇။ ဂ်ံဳးကိုု သည္ သကၠတက်မ္းစာေတြကိုု အေၾကာင္းၾကားတဲ့ ကုုလားငနဲေတြက ဝိုုင္းလိမ္ၾကတာပါဟုု မဟုုတ္တမ္းတရား စြပ္စြဲျပီး “ဆာ ဝီလ်ံ ဂ်ံဳး ရဲ႕  ကုုလားဂုုရုုေတြဟာ ဥေရာပေတြးေခၚပညာရွင္ေတြက ေျပာတဲ့ စၾကာဝဌာရဲ႕  အေၾကာင္းနဲ႔ ရင္းႏွီးျပီးသား ျဖစ္မွာပါပဲ ။ ဒါကိုု သူတိုု႔က ဂ်ံဳးကိုု စၾကာဝဌာ ရဲ႕ အေၾကာင္းဟာ သူတိုု႔က်မ္းစာေတြမွာ ပါတယ္ဆိုုျပီး ဂ်ံဳးကုုိ အယံုုသြင္းလိုုက္တာပါပဲ” ဟုု ေဖာ္ျပခဲ့ပါ၏ ^၈ ။ ဤသိုု႔အားျဖင့္ ေမး၏ ကုုလားဆိုုရင္ ငလိမ္ငေကာက္ ေနာက္ေခ်းခံပဲ ဟူေသာ ယံုုၾကည္မႈသည္ အိႏၵိယသမိုုင္း တစ္ခုုလံုုးကိုု သိုု႔ႏွင္ႏွင္ ခ်ည္းကပ္ ရွင္းလင္းခဲ့ပါေလ၏။

            အိႏၵိယသားတုုိ႔၏ ျမိဳ႕ ျပယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ သိပၺံပညာထြန္းကားျခင္းတုုိ႔ကိုု အဖက္ဖက္မွ ေဒါင့္ေစ့ေအာင္ တိုုက္ခိုုက္ျပီးေနာက္တြင္ ေမးက နိဂံုုးကမၺတ္ မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့သည္မွာ အိႏၵိယယဥ္ေက်းမႈသည္ သူသိတဲ့ “တျခားနိမ့္က်ေသာ ယဥ္ေက်းမႈေတြ ျဖစ္တဲ့ တရုုတ္၊ ပါရွား၊ အာရပ္” တိုု႔ႏွင့္ တန္းတူပါပဲ။ ဒါ့ထက္ေတာင္ နိမ့္က်ႏိုုင္တာဟာ ေအာက္ႏိုုင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ “ဂ်ပန္၊ ကိုုခ်င္တရုုတ္၊ ထိုုင္း၊ ဗမာ၊ မေလး၊ တိဗက္” တိုု႔နဲ႔ေတာင္ ကြာမယ္ မထင္ပါဘူး^၉။ သိုု႔ေၾကာင့္မိုု႔လိုု႔လည္း ထိုုေအာက္ႏိုုင္ငံတိုု႔သည္ ကိုုလိုုနီအေနာက္ကိုု မႏွစ္ျမိဳ႕မႈတိုု႔ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့သည္ဆုုိပါလွ်င္ (အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ ဆိုုျပီး သူတိုု႔ကိုုယ္သူတိုု႔ မာန္တင္းလာခဲ့မည္ ဆိုုပါလွ်င္လည္း ) ဒါဟာ သူတိုု႔ဘာသာသူတိုု႔ အႏွစ္လကၡဏာကိုု ရူူးမိုုက္စြာ စြဲလမ္းရာက ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ သမိုုင္းဆုုိျပီးေတာ့လည္း ေျပာလိုု႔ မရပါ။

ဆက္စပ္သံုုးသပ္ခ်က္ ။ ။ ျပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဆယ္လပိုုင္းက ကြ်န္ေတာ့္မိတ္ေဆြ ပေရာ္ဖက္ဆာ ရာ့ သည္ ကြ်န္ေတာ့္အား ကာနက္ဂီေကာင္စီကေနျပီး ဖိတ္ေခၚသည့္ “အေမရိကန္ ႏွင့္ အာရွႏိုုင္ငံတိုု႔၏ ဆက္ဆံေရးဆိုုင္ရာ က်င့္ဝတ္နီတိမ်ား” ဆိုုင္ရာ စာတမ္းျပိဳင္ပြဲတြင္ အေမရိကန္ ႏွင့္ ဆက္ဆံေရး တဟုုန္ထိုုး ျပန္ပြင့္ေကာင္းမြန္လာသည့္ ျမန္မာျပည္ အတြက္ တစ္ခုုခုုေရးျပီး ဝင္ျပိဳင္ရန္ တိုုက္တြန္းခဲ့ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ့္မွာ ထိုုစဥ္က အလုုပ္ကိစၥႏွင့္ ႏိုုင္ငံတကာခရီးေတြ တန္းစီျပီး ရွိေနသည့္အတြက္ အခိ်န္ရမည္ဟုု မထင္ခဲ့။ သိုု႔ေသာ္ ရာ့အား စိတ္ေက်နပ္ေစရန္ ျမန္မာျပည္ ဆက္ျဖစ္မည့္ အေျခအေနႏွင့္ စပ္၍ ကြ်န္ေတာ္တြက္ခ်က္ထားသည့္ အေတြးအေခၚတစ္ခုုကိုု ေဖာ္ျပေသာ စာတိုုေလးတစ္ခုုကိုု ဤသိုု႔ ျပန္ေရးခဲ့သည္။

 

ရာ့ေရ ၊

            စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းတဲ့ စာတမ္းျပိဳင္ပြဲအေၾကာင္း ေပးပိုု႔လာတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးပါ။ အင္း၊ ခုုခါမွာ အေမရိကန္ နဲ႔ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး ပူေႏြးလာတာဟာ ၾကည့္ရင္ေတာ့ ေကာင္းသလိုုလိုုနဲ႔ ေၾကကြဲဖြယ္ အျဖစ္အပ်က္မ်ားစြာဟာ မယံုုႏိုုင္ေလာက္ေအာင္ကိုု ျဖစ္ေပၚလာႏိုုင္ပါတယ္။ ခုုေနခါေတာင္မွ ျမန္မာျပည္မွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ (ထိုုစဥ္က ရခိုုင္တစ္ဝိုုက္မွာသာ) ဗမာ အသိုုင္းအဝိုုင္းေတြမွာ သူတိုု႔ကိုုယ္သူတိုု႔ “အေမရိကန္နဲ႔ ခုုအခါ ငါတိုု႔ မိတ္ေဆြျဖစ္ျပီ။ မဟာ အင္အားၾကီး ႏိုုင္ငံျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ဟာ မူဆလင္ေတြကိုု မုုန္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ငါတိုု႔ဟာ မူဆလင္ေတြကိုု ႏွိပ္ကြပ္ဖိုု႔ တရားဝင္ လုုပ္ႏိုုင္တယ္” ဆိုုျပီး သူတိုု႔ကိုုယ္သူတိုု႔ အတန္းအခြင့္ တစ္ခုုကိုု တိုုးတက္သြာျပီ ဆိုုတဲ့ အထင္အျမင္မ်ိဳး ေပၚေပါက္လာတာနဲ႔ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ စိတ္ပညာရပ္အားျဖင့္ သည္ ဆက္စပ္မႈဟာ အင္မတန္မ်က္ျမင္သက္ေသ ျဖစ္ေပမယ့္ လူေတြနားလည္ဖိုု႔က်ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ၾကိဳးစားရွင္းျပရပါလိမ့္မယ္။ အဓိက သူတိုု႔ သိမိနားလည္ေအာင္ လုုပ္ရမွာက “ဆိုုဖစ္ဝါဒ” ပါပဲ။ အဲဒါဘာလဲဆိုုေတာ့ “အမွန္တရားသည္ အားၾကီးသူ၏ ရူျမင္ဆံုုးျဖတ္ခ်က္ေပၚမွာသာ မူတည္၏” ဆုုိတဲ့ အေတြးအေခၚပါပဲ။

(ဆိုုဖစ္ဝါဒ အေၾကာင္းကိုု ကြ်န္ေတာ္၏ အၾကြင္းမဲ့ လြတ္လပ္ေသာ အေျခခံ ဥပေဒ မွ စာၾကြင္းစာခ်ဲ႕  အမွတ္(ဆ) တြင္လည္း ရူပါ )

သိပ္မၾကာပါ။ ကြ်န္ေတာ္၏ အီးေမးလ္ထဲတြင္ ေအာက္ပါ ေဆာင္းပါး လင့္ခ္တစ္ခုကိုု တစ္စံုုတစ္ဦးက ေပးပိုု႔သည္ကိုု လက္ခံရရွိခဲ့ပါသည္။

http://www.atimes.com/atimes/Southeast_Asia/EJ21Ae01.html

ေဆာင္းပါးသည္ ကြ်န္ေတာ့္အား ေခါင္းနပန္းၾကီးသြားေစခဲ့သည္က အမွန္ပါ။ ဤေဆာင္းပါးကိုု စိန္ အိုု႔ဇတတ္က အာရွတိုုင္းတြင္ ၂၀၀၃ ေအာက္တိုုဘာမွာ ေရးသားထားတာျဖစ္ျပီး ထိုုစဥ္ကာလပိုုင္းက ဝီရသူ၏ ေျပာဆိုုပံုုေတြထဲက အရူးမိုုက္ဆံုုး ေျပာဆိုုမႈ တခ်ိဳ႔ကိုုလည္း ထုုတ္ႏုုတ္ျပထားရာ ကြ်န္ေတာ္တြက္ခ်က္ထားေသာ ဆုုိဖစ္ဝါဒႏွင့္ တစ္ထပ္တည္း ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ပါတည္း။

 “သည္ ပါကစၥတန္ေကာင္ေတြဟာ အဆိုုးဆံုုးေကာင္ေတြ။ ျမန္မာေတြ မြဲေအာင္ သည္ေကာင္ေတြ လုုပ္ေနတာ။ အေမရိကန္က ငါတိုု႔ကုုိ ဒဏ္ခတ္အေရးယူထားတာဟာ အယ္ကိုုင္းဒါးေတြကိုု ေဆာ္ခ်င္လိုု႔ ။ အယ္ကိုုင္းဒါးေတြ သည္မွာ ဝင္ေနၾကတယ္ေလ။ သည္ေကာင္ေတြအတြက္ ငါတိုု႔ ေပးဆပ္ေနၾကရတာ။ ဗုုဒၶဘာသာေတြဟာ အယ္ကိုုင္းဒါးေတြနဲ႔ စပ္ေနလိုု႔ ေရာျပီး အေမရိကန္ ဒဏ္ခတ္တာကိုု ခံရတာ”

         အဲသည္ ေဆာင္းပါးရဲ႕ ေရွ႕ဆံုုးမွာ မေန႔တစ္ေန႔ကပင္ မဟန္နဘိက သူမ၏ ေဆာင္းပါး ေနာက္ဆံုုးပိုုဒ္တြင္ ဝီရသူ၏ နာဇီဝါဒ ရင္းျမစ္ အေတြးအေခၚ  moral relativism (အမွန္တရားဆိုုတာ ၾကည့္သူရဲ႕  ရူေဒါင့္ေပၚမွာပဲ မူတည္၏) ကိုု ေကာက္ႏုုတ္ျပသေသာ ေျပာဆိုုမႈႏွင့္ တစ္ထပ္တည္းနီးပါးကိုု ေဖာ္ျပသထားပါေသးသည္။

            “ ငါတိုု႔တေတြဟာ ဗုုဒၶဘာသာေတြမိုု႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုု လုုိလားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ငါတိုု႔ဟာ ငါတိုု႔ အသိုုင္းအဝိုုင္းကိုု ကာကြယ္ဖိုု႔ေတာ့ လုုပ္ရလိမ့္မယ္” ။

သည္ စကားကေတာ့ ဟုုတ္သလိုုလိုု ထင္ရပါ၏ ။ ဒါေပမယ့္ ေနာင္ဆယ္ႏွစ္အၾကာ မဟန္နဘိ နဲ႔ အင္တာဗ်ဳးေသာ အခ်ိန္တြင္ ကိုုယ္ေတာ္သည္ ၄င္း၏ နာဇီဝါဒကိုု လံုုးဝဝန္ခံလိုုက္ေသာ အလြန္ကိုု ဆိုုးဝါးေသာ စကားတစ္လံုုးကိုု ထပ္ျဖည့္လိုုက္ပါ၏  ။

“ဗုုဒၶတရားအရ ငါတိုု႔ဟာ ရန္ေစာင္လုုိ႔ မရပါဘူး” ကေလးတေယာက္ကိုု သူ လက္ခ်ာေပးေနရသည့္ႏွယ္မ်ဳိး သူက ေျပာပါသည္ (ကၽြန္မသည္ ဗုုဒၶက်မ္းဂန္ပါ သေဘာေတြကိုု ေလ့လာထားပါတယ္။ ကေလးလိုု ညာလိုု႔ရတယ္လိုု႔ သူထင္ေနပံုု ရပါ၏ )။ “ဒါေပမယ့္ ဒိုု႔ဟာ ဒိုု႔အသိုုင္းအဝိုုင္းကိုု ကာကြယ္ဖိုု႔ ဘာမဆိုု  လုုပ္ပိုုင္ခြင့္ ရွိတယ္”

(တိုုင္း သတင္းေထာက္ မဟန္နဘိဟာ ဗုုဒၶဘာသာကိုု ေစာ္ကားတာ လံုုးဝ မဟုုတ္ေၾကာင္း၊ ဗုုဒၶဘာသာ အမည္ခံျပီး အၾကမ္းဖက္မႈကိုု စက္ဆုုပ္ဖြယ္ရာအျဖစ္ ရိုုးရုုိးေလး ရူတ္ခ်ထားတာ ျဖစ္ေၾကာင္းကုုိ ဗမာျပည္အတြက္ ရွာရီရာ လက္ေဆာင္ယူလာတဲ့ ၉၆၉ (အပိုင္း ၆) တြင္ ျပန္ရူပါရန္)

            ထိုုေဆာင္းပါး တစ္ခုုတည္းမွာပင္ ၂၀၀၁ ခုုႏွစ္မွာတုုန္းက ၾကံ႔ခိုုင္ဖြံ႔ျဖိဳးေရး အဖြဲ႔သည္ မူဆလင္ မုုန္းတီးေရး ဝါဒျဖန္႔ စာအုုပ္ အမ်ိဳးေပ်ာက္မွာ စိုုးေၾကာက္စရာ ကိုု တမင္ လိုုက္လံျဖန္႔ေဝခဲ့သည္ကိုု ေဖာ္ျပထားပါေသးသည္။ ကေန႔သည္ဘက္ေခတ္တြင္ သတင္းေထာက္ Emauel Stoakes မွ မၾကာေသးမီက သတင္းေပးပိုု႔ခဲ့သည့္ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈတိုု႔သည္ စြမ္းအားရွင္အဖြဲ႔တိုု႔ႏွင့္ ပတ္သက္ေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္ကိုုလည္း ေအာက္ပါလင့္ခ္တြင္ ေလ့လာၾကည့္ပါရန္။

http://www.dvb.no/analysis/what-lies-beneath-the-rash-of-anti-muslim-violence-in-burma/28903

            ဟုုတ္ကဲ့။ သိုု႔ဆိုုလွ်င္ ၉၆၉  ၏ အုုတ္ျမစ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရုုပ္လံုုးေပၚေလာက္ပါျပီ။ သိုု႔ေပမင့္ သည္ေနရာမွာ ကြ်န္ေတာ္ အဓိက အေလးေပး ေျပာလိုုသည္မွာ ႏိုုင္ငံေရး လုုပ္ၾကံမႈေတြ ဆိုုတာထက္ “ပါကစၥတန္ေကာင္ေတြေၾကာင့္ အေမရိကန္ ဒဏ္ခတ္တာကိုု ငါတုုိ႔ ဗမာေတြေရာျပီး ခံရတာ” ဆိုုေသာ ဝီရသူ၏ ဆုုိဖစ္ဝါဒ (ဝါ) “အားၾကီးသူက လုုပ္တာသည္ အမွန္” ဟုု ယူဆတာကိုု ျဖစ္ပါ၏။  ေတြးေခၚစူးစမ္းတတ္ေသာ အေတြ႔အၾကံဳမရွိသလိုု မႏိုုးၾကား မလိမၼာသည့္ ဝီရသူ၏ အာရံုုတြင္ ထင္ေပၚေနသည့္ ဓနခြန္အား ၾကီးမား ၾကြယ္ဝသည့္ အေမရိကန္က လုုပ္တာဟာ အမွန္၊ အေမရိကန္ရန္သူဟာ ဒိုု႔ရန္သူ ဆိုုျပီး အမွန္တရားကိုု ပိုုင္းျဖတ္ျပေနေသာ ပ်က္ျပားသေလာက္ အႏ ၱရယ္ ၾကီးမားသည့္ အယူအဆကိုု ပါတည္း။ အမ်ိဳး ၊ ဘာသာ၊ သာသနာ ဆိုုျပီး ျမန္မာေတြေရွ႕မွာ ကယ္တင္ရွင္ ဘုုရားေလာင္းကိုုယ္ေတာ္ျမတ္ၾကီး လာလုုပ္ျပေနသေလာက္ လူၾကီးလူေကာင္း အေမရိကန္တိုု႔ ေက်နပ္ဖိုု႔ တပည့္ လူစြမ္းေကာင္းၾကီး လုုပ္ျပခ်င္၊ အျမီးႏွံ႔ျပခ်င္သည့္ ေအာက္တန္းစိတ္ကို ပါတည္း။

            ဤစာအုုပ္၏ ေနရာမ်ားစြာတြင္ မူရင္းစာေရးဆရာသည္ တကယ္ကေတာ့ သူ႔ထမင္းရွင္ ျဖစ္သည့္ အေမရိကန္ ႏွင့္ အေနာက္တိုု႔၏ ေအာက္တန္းက် ယုုတ္ညံံ့မႈ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကိုု ေဖာ္ျပထားတာကိုု ေတြ႔ရွိရပါလိမ့္မည္။ သိုု႔ေသာ္ ဤသိုု႔ ေဖာ္ျပထားသည္မွာ ထိုုႏိုုင္ငံၾကီးတိုု႔ကိုု ေသးသိမ္ေစလိုုသည့္ ေစတနာသည္ အရင္းမခံပါ။ အဓိကေစတနာမွာ အေမရိကန္တိုု႔ အဂၤလိပ္တိုု႔လိုု လူယဥ္ေက်းေတြက လုုပ္တာဟာ အမွန္ဟုု ပိုုက္ဆံေပါတာကိုု ၾကည့္ျပီး အထင္ၾကီးတတ္သည့္ ဆင္းရဲေသာ ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ တေတြမွာ ျဖစ္ေပၚတတ္ေသာ ဆိုုဖစ္ဝါဒကိုု အသည္းအသန္  ေခ်ဖ်က္ေနရျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ ဤသိုု႔ အသည္းအသန္ လုုပ္ရမည္လည္း အမွန္ ျဖစ္ပါ၏ ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုုေသာ္ ဆိုုဖစ္ဝါဒသည္ ေအာ့နလံုုးနာဖြယ္ နာဇီလုုပ္ရပ္တိုု႔ အတံုုးအရုုံး ေပၚေပါက္လာတာကိုုပင္ အမွန္တရားဟုု ေထာက္ပင့္ေပးေသာ အေျခခံ အက်ဆံုုး အႏုုမာနစိတ္အခံ ျဖစ္ျပီး အဲသည္ဝါဒသည္ လစ္ဘရယ္ဝါဒ၏  သမုုိင္းစဥ္လာ အဓိက မဟာရန္သူေတာ္ၾကီးလည္း ျဖစ္ပါသတည္း။ ထိုုအႏုုမာန စိတ္အခံ ဆိုုသည့္ ပရိယာယ္ကိုုလည္း ဗုုဒၶအဆံုုးအမ နိပါတၱသုုတၱန္မ်ားကိုု ကိုုးကားအသံုုးျပဳ၍ (ဗုုဒၶက်မ္းဂန္တိုု႔သည္ ဆုုိဖစ္ဝါဒကိုု အတိအလင္း ပယ္ခ်ထားျပီး ျဖစ္ေၾကာင္း) ေနာင္တြင္ အလွ်င္းသင့္သလိုု ဆက္လက္ ဖြင့္ဆိုုျပသြားပါမည္။